استان زنجان یکی از استان‌های ایران است که در شمال غربی کشور ایران قرار گرفته‌است. مرکز این استان شهر زنجان است. استان زنجان دارای ۷ شهرستان است. تعداد آبادی ۱۲۱۰ آبادی است که از این تعداد ۹۷۸ آبادی دارای سکنه و بقیه خالی از سکنه می‌باشد. استان زنجان در شمال غرب فلات مرکزی ایران قرار گرفته‌است. وسعت استان برابر ۲۲۱۶۴ کیلومتر مربع و۳/۴۱ درصد کل کشور را شامل می‌شود.


 جمعیت استان (برآوردسال1385(

بر اساس آخرين سرشماري عمومي نفوس و مسكن، آبان 1385، جمعيت استان برابر 964601 نفر بوده كه در مقايسه باسرشماري عمومي نفوس و مسكن سال 1375 متوسط رشد سالانه جمعيت معادل 68/0 درصد بوده است.از اين تعداد جمعيت، 57/99 درصد در نقاط شهري و 42/01درصد در نقاط روستايي ساكن بوده‌اند. در اين سال ميانگين سني مردان 28/01 سال و زنان 28/10 سال بوده است. در سال 1385 استان داراي 16 شهر و تنها شهر بالاي يكصد هزار نفر جمعيت، شهر زنجان بوده است.در سال 1386 حدود 17639 ولادت ثبت شده است كه 49/76 درصد متولدين دختر بوده‌‌اند. همچنين در اين سال 12389 ازدواج و 1220 طلاق به ثبت رسيده است كه نسبت به سال گذشته به ترتيب 9/62 درصد و 9/32 درصد افزايش داشته‌‌اند.جمعیت استان بر اساس برآورد در سال 1385، معادل 964601 نفر می باشد که در جدول زیر آمده است

 

نام شهرستان

روستایی

شهری

جمع

استان

405261

559340

964601

ابهر

59302

101955

161257

ایجرود

33311

3433

36744

خدابنده

123846

41018

164864

خرمدره

12101

48398

60499

زنجان

104903

349713

454616

طارم

37119

6845

43964

ماهنشان

34679

7978

42657


رودهای مهم در این استان قزل‌اوزن، زنجان‌رود، ابهر رود (رود کبیر) است. بلندترین نقطه استان در ارتفاعات تخت سلیمان (بیش از ۳۰۰۰ متر) و کمترین در قزل‌اوزن در گیلوان (بیش از ۳۰۰ متر) می‌باشد. آثار تاریخی شامل سلطانیه، بازار زنجان. مجموعه رختشویخانه. مسجد جامع زنجان. مقبره قیدار نبی در شهرستان خدابنده. آرامگاه احمد زهرنوش و امامزاده زیدالکبیر در ابهر است. آب و هوا در زمستان بسیار سرد و در تابستان معتدل می‌باشد.

تنوع آب وهوایی این منطقه موجب ایجاد گونه‌های متفاوتی از زندگی جانوری شده‌است.وجود گونه‌های متفاوتی از حیوانات وحشی و پرندگان مهاجر وجانوران آبزی گردشگران بسیاری را در مواقعی که شکار مجاز است به این منطقه جذب می‌کند. از ۲۵ سال پیش ناحیه بزرگی به نام انگوران از طرف سازمان محیط زیست منطقه حفاظت شده اعلام گردیده‌است.به دلیل شرایط کوهستانی این ناحیه و تأثیرات غیر مستقیم جریانات جوی مرطوب شمال غربی آب و هوای استان را می‌توان به دو ناحیه تقسیم نمود. آب وهوای کوهستانی بازمستانی بسیار سرد و برفی و تابستانی دلپذیرو ناحیه طارم با آب وهوای خشک ونیمه خشک. فصول بهار وتابستان بهترین زمان برای گذراندن اوقات فراغت در این استان هستند. میزان بارندگی در بهار وتابستان نسبت به سایر فصول در این استان بیشتر است. پوشش گیاهی استان در مناطق مختلف متغیر بوده ولی در مجموع از جنگلها و چراگاههایی با چشم انداز زیبا تشکیل شده‌است. جنگلهای استان بیشتر در مناطق کوهستانی منتهی به استان گیلان قرار گرفته‌اند.

شهرستانها :

       ابهر | ایجرود | خدابنده | خرمدره | زنجان | طارم | ماه‌نشان

    آب‌بر | ابهر | چورزق | حلب | خرمدره | دندی | زرین‌آباد | زرین‌رود | زنجان | سجاس | سلطانیه |     صائین‌قلعه | قیدار | گرماب | ماه‌نشان | هیدج | سهرورد


گوزل زنگان

گوزل زنگان شهرلرین باشیدی

لعل و مرجان توپراغیدی داشیدی

ایران اوزوک زنگان اوزوک قاشیدی

سلام زنگان سلام آرزیم دیله گیم

سن اولماسان قدرت تاپماز بیله گیم

گزمه لیدی زنگان چله خانا سی

گورمه لیدی سولطانیه بناسی

آی قهرمان ایگیت لرین آناسی

سلام سیزه سلام سیزین ائلیزه

سلام گوزل گویچک تورکو دیلیزه

گوزل زنگان سنه اوره ک یانان یوخ

دردلریوی درک ائله ییب قانان یوخ

آنا یوردو سنی دوغرو سانان یوخ

باخانی وار اصفهانین کاشانین

یوخ کیمسه سی آنام یوردو زنگانین

اویرنجی لر گلیب بوردا یاشاللار

اوزلرینی دولدوراللار داشاللار

آتی مینیب دولاییدان آشللار

زنگان باخار گوزگوسونه اوزونه

یاش چیله نر چیلله خانا دوزونه

آچ قوللارین سال بوینوما جان کیمی

قوی چالیشیم داماریندا قان کیمی

ائل غمینده قلبیم اولوب شان کیمی

بیر شاعیرم اوره ک باغلی ائلیمه

چالیشیرام فرهنگیمه دیلیمه